Corpus Vitrearum internationaal

Het internationaal project voor de studie van de glasramen 

Het Corpus Vitrearum is een specifiek aan glasramen gewijd internationaal kunsthistorisch onderzoeksproject. Het ging officieel van start in 1952 ter gelegenheid van het 17e Internationaal Congres van de Kunstgeschiedenis in Amsterdam en was een initiatief van de Zwitserse kunsthistoricus Hans Hahloser (1899-1974). Het volgende jaar al kwamen geïnteresseerde kunsthistorici samen in Bern voor een eerste colloquium. Het project Corpus Vitrearum staat onder de auspiciën van de Union Académique Internationale (UAI) en van het Comité International d’ Histoire de l’ Art (CIHA).  

In 1939, in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog, hadden verschillende Europese landen wegens de oorlogsdreiging de historische glasramen preventief uitgenomen, fotografisch gedocumenteerd en met zorg in veiligheid gebracht. Na de oorlog kregen de kunsthistorici de gelegenheid om duizenden geredde glaspanelen te bestuderen; een grondig wetenschappelijk onderzoek drong zich op. Daarvoor was het noodzakelijk te beschikken over een omvattende inventaris van alle historische glasramen wereldwijd. In die tijd ging de aandacht in de eerste plaats uit naar de middeleeuwse glasramen. Dat verklaart de oorspronkelijke naamgeving Corpus Vitrearum Mediae Aevi (CVMA). Het project kreeg onmiddellijk brede internationale aandacht en er werden in de meeste Europese landen, maar ook in de Verenigde Staten, Canada en in de toenmalige Sovjet-Unie nationale comités opgericht. In België gebeurde dat in 1965.

Het Corpus Vitrearum Medii Aevi, ondertussen kortweg Corpus Vitrearum genoemd, telt momenteel meer dan 150 leden in een 20-tal landen. Een Internationaal Technisch Comité verenigt de leden die zich specifiek met de conservatie en de restauratie van glasramen bezig houden. In 2011 ging het Technisch Comité over in een internationaal wetenschappelijk comité van ICOMOS/Corpus Vitrearum onder de naam International Scientific Committee for the Conservation of Stained Glass (ISCCSG).

Het doel van het Corpus Vitrearum is het publiceren van alle bewaarde glasramen wereldwijd - zowel de monumentale glasramen als de kleinere glaspanelen - volgens de internationaal aanvaarde richtlijnen en onder de verantwoordelijkheid van elk nationaal comité. Bij de start ging het over het middeleeuwse glasramenpatrimonium; maar het project werd gaandeweg uitgebreid tot de glasramen van de renaissance en vervolgens tot het einde van de 18de eeuw. Sinds 2014 maken de glasramen van na 1800 ook deel uit van het onderzoeksdomein.

Het “corpus” telt vandaag meer dan honderd boekdelen, zowel inventarissen als specifieke studies over kunsthistorische aspecten van het glasramenpatrimonium. 

Tweejaarlijks hebben de leden de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten op de internationale colloquia. Er worden ook forums georganiseerd door het International Scientific Committee for the Conservation of Stained Glass, open voor een breed publiek van specialisten in de conservatie en restauratie van glasramen.

Website: Corpus Vitrearum International